Saints-Geosmes (FR.52449.01)

Notice rédigée par Jean-Vincent JOURD'HEUIL

Pour citer cette fiche : Jean-Vincent JOURD'HEUIL, « Saints-Geosmes », Monastères, Corpus des établissements réguliers de la France médiévale, N. Deflou-Leca (dir.), Limoges-Saint-Étienne, 2021, URL : https://cercornum.univ-st-etienne.fr/monasteres (consulté le 02/05/24)

IDENTITE ET LOCALISATION

Identité

Vocable principalSaints Eleusippe, Speusippe et Méleusippe

Type de communautéMasculine

Statut actuelPropriété publique

Localisation ecclésiastique

ProvinceLyon

DiocèseLangres

Localisation géographique

Type de localisationprecise

Latitude/Longitude47.8305995 deg./5.3283961 deg.

PaysFRANCE

DépartementHAUTE-MARNE

CommuneSAINTS-GEOSMES

Lieu-

Désignations et noms anciens

Texte Désignation Date
in suburbio ejusdem civitatis... monasterium Sanctorum Geminorum (AD Haute-Marne, G 2 n° 6) monasterium 887
juxta eandem civitatem monasterium Sanctorum Geminorum (Cartulaire du chapitre cathédral de Langres, éd. H. Flammarion, n°339) monasterium 889
abbatias etiam canonicorum... que dicitur Sanctorum Geminorum (bulle, Cartulaire du chapitre cathédral de Langres, éd. H. Flammarion, n°4) abbatia 1107
David canonicus Sanctorum Geminorum (AD Haute-Marne, 1 H 108) canonici entre 1125 et 1126
prepositus Sanctorum Geminorum (AD Haute-Marne, 10 H 4) prepositus 1142
prepositus Sanctorum Geminorum (Recueil des chartes de Morimond..., éd. H. Flammarion, n°23) prepositus entre 1157 et 1158
Oldericus prepositus Sanctorum Geminorum (pancarte épiscopale, Recueil des chartes... Auberive, n°26) prepositus entre 1158 et 1162
Theodericus tunc prior Sanctorum Geminorum (pancarte épiscopale, Recueil des chartes... Auberive, n°73) prior/priorissa entre 1163 et 1179
abbatias etiam canonicorum... que dicitur Sanctorum Geminorum (bulle, Cartulaire du chapitre cathédral de Langres, éd. H. Flammarion, n°5) abbatia 1170
Everardus Morihirs prepositus Sanctorum Geminorum (Recueil des chartes... Auberive, n°87) prior/priorissa 1180
magister Haimo prior Sanctorum Geminorum (Recueil des chartes... Auberive, n°87) prior/priorissa 1180
Sanctorum Geminorum preposito (Cartulaire du chapitre cathédral de Langres, éd. H. Flammarion, n°26) prepositus 1185
M. prior et conventus Sanctorum Geminorum (Recueil des chartes... Auberive, n°212) conventus vers 1200
prior et capitulum Sanctorum Geminorum (Recueil des chartes... Auberive, n°209) prior/priorissa 1200 (mars)
prioris et capituli Sanctorum Geminorum… prior et canonici Sanctorum Geminorum (Cartulaire du chapitre cathédral de Langres, éd. H. Flammarion, n°51) prior/priorissa 1202
prioratui Sanctorum Geminorum prope Lingonas (AD Haute-Marne, 2 G 116 n°4) prioratus 1310

Tout afficher / masquer

ICONOGRAPHIE

CHRONOLOGIE ET STATUTS

Date de première attestation887

SourceAD Haute-Marne, G 2 n° 6

Date de consécration-

Statuts et changements de statuts

Date Evénement Statut Famille Ordre Type dépendance Etablissement Détails
avant 887 Première occupation Abbaye Bénédictins - - -
avant 1107 Nouveau statut lié à une réforme Chapitre collégial régulier Chanoines réguliers Augustins - -
1147 Nouveau statut Chapitre collégial régulier Chanoines réguliers - Filiation ascendante directe Dijon, Saint-Etienne
1609 Nouveau statut - - - - -
1728 Nouveau statut Prieuré (dépendance) Bénédictins - Filiation ascendante directe Notre-Dame-aux-Nonnains

VIE REGULIERE ET OBSERVANCE

Règles

Non renseigné

Coutumiers

Non renseigné

Vocables secondaires

Non renseigné

Pèlerinages

Non renseigné

Etablissements liés par des associations de prière

Etablissement Date d'attestation
Dijon, Saint-Etienne 1148 (janv.)

Ecoles

Non renseigné

ARCHEOLOGIE ET ARCHITECTURE

Etat actuel du site

Protection juridique

Etat des bâtiments-

FouillésNon

Topographie

Réf. cadastre ancien-

Description-

Bâtiments

Non renseigné

BIBLIOGRAPHIE / SOURCES

Bibliographie

  • Laurent DURNECKER, Les corps saints inhumés dans les sanctuaires du diocèse de Langres: conservation, exposition, vénération (VI-XVIe siècle), thèse dactyl. de l'Université de Bourgogne, Dijon, 2007.
  • Jean-Charles PICARD, "Langres", Province ecclésiastique de Lyon (Lugdunensis prima), Brigitte BEAUJARD et al., Paris, de Boccard, 1986 (Topographie chrétienne des cités de la Gaule des origines au milieu du VIIIe siècle, 4), p. 47-54.
  • Christian SAPIN, "La crypte de Saints-Geosmes et son décor", Cahiers du centre de recherche sur l'Antiquité tardive et le haut Moyen Âge, Paris X Nanterre, 6 (1987), p. 77-86. p. 112-113

Sources éditées

  • Cartulaire de l'Eglise d'Autun, Anatole De CHARMASSE (éd.), 2 vol., Paris-Autun, 1865-1900. n° 21
  • Cartulaire du chapitre cathédral de Langres, Hubert FLAMMARION (éd.), Nancy, ARTEM, 1995, 2e é (Diplomatica, Textes et études). n°4, 5, 23, 26, 51, 72, 339
  • Cartulaire général de l'Yonne : recueil de documents authentiques pour servir à l'histoire des pays qui forment ce département, Maximilien QUANTIN (éd.), t. 1, Auxerre, 1854, http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5619639f. n°13
  • Das Verbrüderungsbuch der Abtei Reichenau (Einleitung, Register, Faksimile), Johanne AUTENRIETH, Dieter GEUENICH, Karl SCHMID (éds.), Hanovre, Hahnsche Buchhandlung, 1979 (Monumenta Germaniae historica, Libri memoriales et Necrologia, Nova Series, 1). p. 131
  • Recueil des actes d'Eudes, roi de France (888–898), Robert-Henri BAUTIER (éd.), Paris, imprimerie nationale, 1967. n° 15
  • Recueil des chartes et documents de l'abbaye cistercienne d'Auberive au XIIe siècle, Benoît CHAUVIN, 2 t., Devecey, 2020. n° 1, 26, 73, 87, 209, 210, 211, 212

Sources manuscrites

  • Cartulaire-chronique de l'abbaye de St-Etienne de Dijon, entre 1137 et 1141, AD COTE-D'OR G 125 (Cart. 21), éd. Hubert Flammarion dactyl.
  • fonds de Saints-Geosmes dans celui de Notre-Dame-aux-Nonnains de Troyes, AD AUBE 50 H